کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی پویش

لکنت زبان (stutter)

لکنت زبان چیست؟

لکنت زبان یک اختلال ارتباطی است که باعث می شود فرد نتواند روان صحبت کند. تکرار، کشیده گویی و گیر در صداها، هجاها و کلمات از جمله علائم آن به شمار می آیند.

پیامدهای لکنت

وقتی کودکی دچار لکنت می شود، ممکن است زندگی اجتماعی و عملکرد تحصیلی وی تحت تاثیر قرار گیردک ممکن است برای اجازه گرفتن در کلاس، بلند خواندن و یا صحبت با دیگر دانش آموزان در کلاس دچار تردید شود.

علت

محققان بر این باورند که لکنت حاصل تعامل عواملی نظیر رشد کودک، روابط پویای بین اعضای خانواده و فیزیولوژی سیستم عصبی است.

متخصصان از دیدگاه های مختلف به علل گوناگون توجه کرده اند. شناخت علل لکنت زبان برای ادامه درمان ضرورت دارد.

به طور کلی می توان علل لکنت زبان را در عوامل عضوی، کنشی و عدم غلبه طرفی مغز خلاصه کرد.

• پسرها بیشتر از دخترها دچار لکنت می شوند.
• کودکان مبتلا به لکنت از لحاظ هوشی با دیگر کودکان تفاوتی ندارند.
• کودکان ممکن است از لکنت خود آگاه باشند و در فعالیت های کلاسی شرکت نکنند

افراد مشهوری که لکنت داشتند

ارسطو،نیوتن،چرچیل،….

سه الگوی اصلی لکنت وجود دارد:

۱- تکرار صداها و هجاها

۲- کشیدن صدا

۳- قفل یا گیر

گوشه گیری مهم ترین نشانه این کودکان است.

این کودکان هنگام صحبت کردن به انجام دادن بسیاری حرکات کمک کننده می پردازند مثل:

حرکات غیرطبیعی چشم

حرکات اضافی سر و گردن

بهم زدن سریع پلک ها و…

برای پدرها و مادرها

ما م یدانیم که شما برای کمک به راح تتر حرف زدن فرزندتان،

بهترین کارها را انجام م یدهید. شما باید از نگرانی و ناراحتی فرزندتان

آگاه باشید. کودک شما سعی خواهد کرد که لکنت نکند. امّا هر چه

بیشتر تلاش م یکند لکنت او بدتر م یشود. این چیزی است که لکنت

را به یک مشکل سخت تبدیل م یکند. مانند نخ کردن یک سوزن. اگر

شما مصمّم باشید که در اوّلین باری که تلاش م یکنید موفق باشید،

انگش تتان دچار تنش خواهد شد،

دس تتان شروع به لرزیدن خواهد

کرد و البته این حال تها، نخ کردن

را مشک لتر خواهد کرد. زمانی موفّق

خواهید شد که آرام باشید و به خودتان

اجازه بدهید که احساس آرامش و

اعتماد به نفس کنید و به خودتان اجازه دهید که اشتباه کنید. شما

احتمالاً در مورد لکنت کودک تان بارها و بارها اظهارنظر م یکنید. این

قابل درک است که می خواهید کمک کنید. شاید برای شما آسان نیست

که به لکنت گوش دهید و یا تمایل دارید که آن را متوقّف کنید.

هنگامی که برای کمک به کودک تان چیزی را می گویید و یا کاری

راهنمای لکنت برای کودکان

را انجام م یدهید، باید به دقّت مشاهده کنید؛ اگر کم کتان باعث شد

که کودک آرا متر شود کار درستی انجام داد هاید. صحبت کردنش نیز

آسا نتر م یشود.

کاملاً طبیعی است که کود کتان تمایل نداشته باشد هنگام صحبت

کردن به او کمک کنید. بنابراین سعی نکنید که این کار را انجام دهید.

او فقط دچار تنش بیش تری م یشود. شاید به این دلیل که او این پیام

را دریافت می کند که حق ندارد اشتباه کند. به مثال سوزن و نخ کردن

آن فکر کنید. تنش کودک بالا م یرود. بیان کلمات سخ تتر خواهد شد.

والدین، بهتر از هر غریبه ای، م یدانند آیا کودک شان دچار تنش شده یا

آرام است. به خاطر همین است که ما از کم کهایتان سؤال م یکنیم،

به خاطر این است که شما بهتر کود کتان را م یشناسید و م یتوانید

احساساتش را ارزیابی کنید. شما م یتوانید ارزشمند ترین حمای تها را از

آ نها داشته باشید.

مطلب مهم دیگر این است که رفتار والدین هرگز باعث لکنت نیست.

کودک شما با یک تمایل ذاتی به لکنت متولّد م یشود. این یعنی ای نکه

به طور کلّی نواحی گفتار، جاهای حساسی هستند. لکنت خودش را

هنگامی که تقاضاها )در هر نقطه از زندگی( خیلی زیاد م یشوند آشکار

می کند. لکنت به خودی خود ب یضرر است. امّا اگر کودک تان فکر کند

که دیگران لکنتش را دوست ندارند، سعی خواهد کرد که بهتر صحبت

کتابی برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال

کند و لکنتش را پنهان کند یا مانع لکنت شود. این مسئله لکنت را بدتر

می کند و این نشا ندهنده ی این است که او هنوز رنج م یبرد.

به یاد داشته باشید که شما علت لکنت کودک تان نیستید امّا شما

نزدی کترین و بهترین حمای تکننده ی او در مسیرش برای این که

راح تتر صحبت کند، هستید. کودک شما ممکن است به خاطر مشکل

گفتار یاش عصبانی شود، و به همان میزان اذیّت و دلسرد شود. چیزی

که او در این زمان بی شترین نیاز را به آن دارد این است که به فرزندتان

اجازه دهید در مورد لکنتش ناراحت باشد و این که نشان دهید او را درک

م یکنید. شاید کود کتان هنوز شجاعت ندارد که در مورد این احساسات

با شما صحبت کند؛ امّا او نیاز به محیط امنی برای انجام این کار دارد.

گاهی اوقات ممکن است شما بی مقدّمه در مورد چیزی که او در مورد

گفتارش احساس می کند یا فکر م یکند سؤالاتی بپرسید.

اجازه دهید که اگر کودکتان آمادگی لازم برای ادام هی صحبت

دربار هی این موضوع را ندارد، آن را رها کنید. شما ممکن است در

مورد آینده ی فرزندتان خیلی نگران باشید. نگرانی تان را برای همدیگر

و همچنین با یک گفتار درمانگر بیان کنید. برای شما و همچنین برای

فرزندتان بسیار مهم است که رنج نکشید، بنابراین سعی کنید به زودی

کمک های شایست های پیدا کنید. بهترین شخص یک گفتاردرمان است/

پیام آخر

لکنت شوخی نیست! این مهم است که بدانید شما تنها نیستید.

افرادی هستند که شما را درک می کنند و در حال حاضر به شما کمک

می کنند. همچنین مهم است که بدانید شما مقصّر نیستید. مهم است

که پدر و مادر و همه ی افراد دیگر در اطراف شما، در مورد لکنت یاد

بگیرند. زمانی که آ نها بیشتر درباره ی لکنت بدانند، وقتی دچار لکنت

م یشوید شما را بهتر درک می کنند و بهتر به شما کمک م یکنند.

بنابراین تو احساس بهتری خواهی داشت، چه زمانی که لکنت داری یا

زمانی که لکنت نداری.

کتابی برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال

راهنمای لکنت برای کودکان

عقاید نادرست درباره ی لکنت

• افراد لکنتی باهوش نیستند؟

 هیچ ارتباطی بین هوش و لکنت وجود ندارد.

• علت لکنت مربوط به سیستم عصبی است.

 سیستم عصبی باعث لکنت نمی شود. ما نباید افراد دارای لکنت

را ترسوتر، خجالت یتر، مضطر بتر و عصب یتر در نظر بگیریم.

آن ها از لحاظ شخصیّتی با افراد بدون لکنت برابرند.

• لکنت واگیردار است و به علّت تقلید یا شنیدن لکنت افراد دیگر

ایجاد م یشود.

 لکنت اصلاً واگیردار نیست. هنوز علّت لکنت دقیقاً مشخّص

نیست امّا نتایج تحقیقات جدید سابق هی خانوادگی )ژنتیکی(،

رشد عصبی- عضلانی و محیط کودک شامل رفتار خانواده در

شروع لکنت را دخیل می داند.

• اگر به این افراد تذکّر بدهیم که )قبل از حرف زدن نفس عمیق

بگیرند( یا )درباره ی آن چه م یخواهند بگویند اوّل فکر کنند( به آ نها

کمک کرد هایم.

 این فقط باعث م یشود فرد بیشتر نسبت به خود حسّاس شود و

لکنت را بدتر م یکند. بهترین کمک، باحوصله و صبر گوش دادن

کتابی برای کودکان ۷ تا ۱۲ سال

و آرام صحبت کردن خود فرد است.

• استرس باعث لکنت م یشود.

 همان طور که در بالا اشاره شد عوامل پیچید هی زیادی در

لکنت نقش دارند. استرس باعث لکنت نم یشود ولی م یتواند

لکنت را بدتر کند.

حسن تبرته فراهانی آسیب شناس گفتار و زبان